Polska od lat utrzymuje pozycję jednego z największych eksporterów zbóż w Europie. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) w ostatnich latach nasz kraj eksportował średnio od 6 do 8 milionów ton zbóż rocznie, co stanowi istotny udział w całkowitej produkcji zbóż w Polsce, która w sprzyjających latach przekracza 30 milionów ton. W strukturze eksportu dominującą rolę odgrywa pszenica, której eksport w rekordowych latach osiągał nawet 4 miliony ton. Polska eksportuje również kukurydzę, żyto, jęczmień i pszenżyto, a ich łączny udział w eksporcie wynosi około 40 procent.

Głównymi odbiorcami polskich zbóż są kraje Unii Europejskiej. W strukturze eksportu największy udział mają Niemcy, które importują polskie zboża na potrzeby przemysłu spożywczego oraz paszowego. W 2022 roku Niemcy zaimportowały około 1,2 miliona ton polskiego zboża, co stanowiło około 20 procent całkowitego eksportu. Ważnymi rynkami są również Holandia, Hiszpania i Włochy, gdzie zboża z Polski znajdują zastosowanie w produkcji makaronów, pieczywa oraz pasz dla zwierząt. Eksport do Holandii w 2022 roku wyniósł około 700 tysięcy ton, natomiast do Hiszpanii trafiło blisko 800 tysięcy ton polskich zbóż.

Poza krajami Unii Europejskiej polskie zboża trafiają również na rynki Afryki Północnej. Algieria, Maroko i Egipt są jednymi z największych odbiorców pszenicy i jęczmienia, które są wykorzystywane głównie w przemyśle spożywczym. W 2021 roku Polska wyeksportowała do Algierii około 600 tysięcy ton pszenicy, a do Egiptu trafiło ponad 500 tysięcy ton. Rynek afrykański, pomimo większych kosztów transportu, staje się coraz ważniejszym kierunkiem eksportowym ze względu na rosnący popyt na żywność i ograniczone możliwości produkcji rolnej w tym regionie.

Bliski Wschód to kolejny istotny kierunek eksportowy dla polskich zbóż. Arabia Saudyjska i Turcja są głównymi importerami pszenicy i kukurydzy z Polski, które są wykorzystywane w przemyśle paszowym. W 2022 roku eksport do Arabii Saudyjskiej wyniósł około 400 tysięcy ton, a do Turcji trafiło blisko 300 tysięcy ton. Eksport do krajów Bliskiego Wschodu jest wspierany przez korzystne warunki logistyczne, takie jak rozwinięta infrastruktura portowa w Gdańsku i Gdyni.

Polska eksportuje również znaczne ilości zbóż do Azji. Chiny i Indie są kluczowymi odbiorcami polskich zbóż w tym regionie. W 2021 roku Polska wyeksportowała do Chin około 200 tysięcy ton kukurydzy, co było odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na pasze w tym kraju. Eksport do Indii wyniósł około 150 tysięcy ton pszenicy i jęczmienia, które są wykorzystywane w przemyśle spożywczym. Wzrost eksportu do Azji wiąże się z rosnącą populacją i potrzebami przemysłu rolno-spożywczego w tym regionie.

W strukturze eksportu zbóż z Polski istotną rolę odgrywa również żyto, które jest szczególnie popularne w krajach skandynawskich oraz w Niemczech. W 2022 roku eksport żyta wyniósł około 900 tysięcy ton, co stanowiło znaczący udział w całkowitym eksporcie zbóż z Polski. Żyto znajduje zastosowanie głównie w przemyśle piekarniczym, a także do produkcji alkoholu. Polska jest jednym z największych producentów i eksporterów żyta na świecie, co daje przewagę konkurencyjną na rynkach międzynarodowych.

Jęczmień jest kolejnym ważnym produktem eksportowym z Polski. W 2021 roku eksport jęczmienia wyniósł około 700 tysięcy ton, z czego znaczna część trafiła do krajów Unii Europejskiej, takich jak Belgia, Francja i Niemcy. Jęczmień jest wykorzystywany zarówno w przemyśle spożywczym, jak i jako składnik pasz. Eksport jęczmienia do Afryki i Azji również odnotowuje dynamiczny wzrost, co wiąże się z rosnącym zapotrzebowaniem na surowce rolne w tych regionach.

Eksport kukurydzy z Polski również odgrywa ważną rolę w strukturze handlu zagranicznego. W 2022 roku Polska wyeksportowała około 1 miliona ton kukurydzy, z czego większość trafiła do krajów Unii Europejskiej, takich jak Niemcy, Holandia i Hiszpania. Kukurydza jest wykorzystywana głównie w przemyśle paszowym, ale także w przemyśle spożywczym i energetycznym. Wzrost eksportu kukurydzy z Polski wiąże się z rosnącą konkurencyjnością polskiego sektora rolnego na rynkach międzynarodowych.

W ostatnich latach rosnące znaczenie ma eksport ekologicznych zbóż z Polski. W 2022 roku eksport zbóż ekologicznych wyniósł około 100 tysięcy ton, z czego większość trafiła do krajów Europy Zachodniej, takich jak Niemcy, Szwecja i Austria. Zboża ekologiczne cieszą się rosnącym zainteresowaniem na rynkach zagranicznych, co wynika z rosnącej świadomości ekologicznej konsumentów oraz większego zapotrzebowania na produkty o wysokiej jakości.

Infrastruktura transportowa odgrywa kluczową rolę w eksporcie zbóż z Polski. Główne porty, takie jak Gdańsk, Gdynia, Szczecin i Świnoujście, obsługują znaczącą część eksportu zbóż. W 2022 roku przez polskie porty wyeksportowano ponad 5 milionów ton zbóż, co stanowiło około 70 procent całkowitego eksportu. Rozwinięta sieć kolejowa i drogowa umożliwia sprawne dostarczanie zbóż do portów oraz do odbiorców w krajach sąsiednich, takich jak Czechy, Słowacja i Litwa.