Podatek VAT. Jaki VAT przy eksporcie do UK?

Jakie są wymagania formalne i dokumentacyjne przy stosowaniu stawki 0% VAT dla polskich przedsiębiorców eksportujących towary do Wielkiej Brytanii?

Eksport towarów z Polski do Wielkiej Brytanii wiąże się z koniecznością spełnienia szeregu formalności oraz znajomości obowiązujących przepisów podatkowych, w tym szczególnie zasad dotyczących podatku od towarów i usług (VAT). Po brexicie eksport do Wielkiej Brytanii traktowany jest jak handel z państwami spoza Unii Europejskiej, co oznacza znaczące zmiany dla polskich przedsiębiorców. Z perspektywy podatku VAT eksport towarów jest operacją opodatkowaną stawką 0%, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Warto jednak zauważyć, że stosowanie stawki 0% VAT przy eksporcie do Wielkiej Brytanii wymaga, aby dostawy były odpowiednio udokumentowane, a przedsiębiorca powinien być w stanie przedstawić dokumenty potwierdzające faktyczne wywiezienie towarów z terytorium Unii Europejskiej.

Przedsiębiorca, który sprzedaje towary na rzecz podmiotu mającego siedzibę w Wielkiej Brytanii, jest zobowiązany wystawić fakturę, na której zastosowana będzie stawka 0% VAT. Jednak aby móc skorzystać z preferencyjnej stawki, konieczne jest posiadanie dokumentów celnych potwierdzających wywóz towarów poza obszar Unii Europejskiej. Dokumenty te mogą obejmować przede wszystkim zgłoszenie wywozowe z systemu celnego AIS/ICS, a także potwierdzenie od przewoźnika lub spedytora, że towary faktycznie opuściły terytorium UE. Dodatkowo polskie firmy muszą mieć na uwadze, że organy podatkowe mogą wymagać okazania dowodów transportu, takich jak listy przewozowe, faktury przewozowe czy potwierdzenia odbioru towarów przez odbiorcę.

Warto pamiętać, że stosowanie stawki 0% VAT przy eksporcie do Wielkiej Brytanii wymaga od przedsiębiorcy dochowania terminów zgłoszeń i posiadania dokumentacji przed upływem terminu złożenia deklaracji VAT, w której deklarowana jest dana transakcja. W przypadku, gdy przedsiębiorca nie dysponuje dokumentami potwierdzającymi wywóz towarów, musi opodatkować transakcję stawką krajową VAT, co może wiązać się z dodatkowymi kosztami. Jednakże po uzyskaniu wymaganych dokumentów możliwe jest dokonanie korekty deklaracji VAT i zastosowanie stawki 0%. Procedura ta wymaga precyzyjnej dokumentacji, a także bieżącego monitorowania stanu przesyłki oraz zbierania potwierdzeń od kontrahentów i podmiotów odpowiedzialnych za transport.

Przykładem może być polski producent mebli, który realizuje zamówienia dla klientów indywidualnych oraz firmowych w Wielkiej Brytanii. Firma musi wystawić fakturę z zastosowaniem stawki 0% VAT, pod warunkiem że meble zostaną fizycznie wywiezione poza UE i ten wywóz zostanie potwierdzony odpowiednimi dokumentami. Jeśli meble są przewożone przez zewnętrzną firmę spedycyjną, polski producent powinien uzyskać od niej potwierdzenie, że towar został dostarczony na miejsce i opuścił terytorium UE. Jeśli jednak producent nie zdobędzie takich dokumentów na czas, musi uwzględnić krajową stawkę VAT i dokonać jej korekty po uzyskaniu wymaganych potwierdzeń.

Przy eksporcie do Wielkiej Brytanii mogą pojawić się też inne istotne aspekty, takie jak koszty transportu, ubezpieczenia oraz kwestia opłat celnych. W związku z brexitem towary eksportowane z Polski do Wielkiej Brytanii podlegają odprawie celnej, co oznacza konieczność dokonania formalności w agencjach celnych lub skorzystania z usług spedytorów i agencji zajmujących się obsługą celną. Jest to ważne, ponieważ dokumentacja celna jest niezbędna, aby uzyskać zwolnienie z VAT na granicy UE i móc stosować stawkę 0% VAT w Polsce. Eksporterzy muszą mieć świadomość, że mogą ponosić koszty związane z obsługą celną, takie jak opłaty za zgłoszenie towaru, przeładunek, magazynowanie czy ewentualne inspekcje celne.

Kolejnym przykładem może być polska firma odzieżowa eksportująca swoje produkty do sklepów w Wielkiej Brytanii. Firma ta, aby móc wystawić fakturę z 0% VAT, musi uzyskać potwierdzenie wywozu towarów poza UE. Jeśli odzież jest przewożona drogą lotniczą, przewoźnik lotniczy wystawia dokument przewozowy, który potwierdza, że towary opuściły terytorium Unii Europejskiej. Na podstawie tego dokumentu oraz zgłoszenia celnego, firma może ubiegać się o zastosowanie stawki 0% VAT. Dodatkowo w przypadku, gdy towar jest zwracany, przedsiębiorca powinien zachować dokumentację potwierdzającą zarówno wywóz towaru, jak i jego ewentualny powrót do kraju, co ma znaczenie przy rozliczeniach VAT.

W przypadku eksportu do Wielkiej Brytanii istotnym elementem jest także rejestracja VAT w Wielkiej Brytanii, która może być wymagana w zależności od formy dostawy towarów. Jeśli polski eksporter dokonuje dostawy na rzecz konsumenta końcowego (B2C), a wartość sprzedaży przekroczy określony próg, przedsiębiorca może być zobowiązany do zarejestrowania się jako podatnik VAT w Wielkiej Brytanii. Rejestracja VAT za granicą jest również konieczna w przypadku, gdy polska firma magazynuje towary na terenie Wielkiej Brytanii w celu ich późniejszej sprzedaży. Oznacza to, że przedsiębiorcy muszą brać pod uwagę nie tylko przepisy unijne, ale również regulacje brytyjskie. Wielka Brytania wprowadziła m.in. system VAT dla e-commerce, co oznacza, że towary o niskiej wartości są objęte innymi zasadami opodatkowania i mogą wymagać rejestracji w systemie Import One-Stop Shop (IOSS) lub spełnienia określonych obowiązków sprawozdawczych.

Przykład trzeci: Firma kosmetyczna eksportująca produkty do Wielkiej Brytanii musi dokonać analizy, czy towary będą podlegać obowiązkowi rejestracji VAT na terenie Wielkiej Brytanii, zwłaszcza gdy ich sprzedaż odbywa się za pośrednictwem platform e-commerce. Jeśli firma sprzedaje kosmetyki bezpośrednio do klientów indywidualnych, powinna monitorować próg sprzedaży na rynku brytyjskim. Gdy sprzedaż przekroczy ustalony limit, firma jest zobowiązana zarejestrować się jako podatnik VAT w Wielkiej Brytanii i rozliczać VAT zgodnie z przepisami brytyjskimi.

Warto również zwrócić uwagę na sytuację, w której towar eksportowany do Wielkiej Brytanii jest przekazywany w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, a następnie eksportowany poza UE. W takim przypadku firma może skorzystać z tzw. procedury uproszczonej, co pozwala uniknąć podwójnego opodatkowania VAT. Przykładem może być polski producent maszyn, który wysyła swoje produkty najpierw do magazynu w Niemczech, a stamtąd maszyny są transportowane do ostatecznego odbiorcy w Wielkiej Brytanii. Jeśli polska firma udokumentuje cały proces, może zastosować 0% VAT w Polsce na dostawę wewnątrzunijną, a następnie brytyjski importer może zastosować odpowiednią stawkę VAT na terenie Wielkiej Brytanii. W takich przypadkach ważne jest jednak posiadanie odpowiedniej dokumentacji, aby każda faza transportu była potwierdzona, a przedsiębiorca mógł uniknąć dodatkowych zobowiązań podatkowych.

W rezultacie, mimo że eksport do Wielkiej Brytanii może być objęty stawką 0% VAT, przedsiębiorcy powinni przygotować się na szereg wyzwań związanych z dokumentacją, odprawą celną i ewentualnymi obowiązkami związanymi z rejestracją VAT w Wielkiej Brytanii. Szczegółowa znajomość procedur celnych, regularne monitorowanie zmian w przepisach oraz współpraca z firmami zajmującymi się obsługą eksportu mogą znacząco ułatwić proces i pozwolić przedsiębiorcom skupić się na rozwoju swojej działalności na rynku brytyjskim.